Brussel, 9 november 2022 – Vertrouwen teruggeven aan jongeren en hun heractiveren op de arbeidsmarkt dankzij een training gebaseerd op het ondernemerschap, dat is wat de organisatie YouthStart al 23 jaar doet. Ter gelegenheid van Global Entrepreneurship Week, die plaatsvindt van 14 tot 20 november, pleit YouthStart ervoor dat deze pedagogiek meer erkend en gebruikt wordt in België om de meest kwetsbare jongeren, de NEET’s (Not in Employment in Education or in Training), te ondersteunen. In 2021 was 7,4% van Belgen tussen 15 en 24 jaar werkloos en studeerde niet of volgende geen opleiding.
Deze week is het Global Entrepreneurship Week, de perfecte gelegenheid om over ondernemerschap te praten. Ondernemerschap wordt vaak verward met het starten van een bedrijf. Maar het is zoveel meer dan dat.
Al 24 jaar biedt YouthStart in heel België trainingen aan gebaseerd op de principes van het ondernemerschap. Deze training is volledig gratis en richt zich op NEET-jongeren, d.w.z. jongeren onder 30 jaar die geen werk hebben, geen opleiding volgen en hoogstens een diploma secundair onderwijs hebben. Volgens officiële cijfers van 2021 bevond maar liefst 7,4% van de 15-24-jarigen in België zich in deze situatie.
YouthStart richt zich daarom op de ondernemingspedagogie als drijvende kracht achter haar trainingen. De jongeren worden uitgenodigd om een businessplan te presenteren over een onderwerp dat hen interesseert. « Voor ons is dit de rode draad die ons in staat stelt verschillende innovatieve en actieve onderwijsbenaderingen te integreren die het leerproces voor de jongeren spannend en zinvol maken en die ook, bijvoorbeeld, de integratie van digitalisering vergemakkelijkt. Het uiteindelijke doel van elke training is een certificaat uitreiken aan de jongeren die erin slagen hun businessplan voor te stellen en aan introspectie hebben gedaan om hun zelfvertrouwen te herwinnen. Zo hebben ze hun talenten ontdekt en zich al lerend ontwikkeld via reële uitdagingen die ze in hun volwassen leven zouden kunnen tegenkomen. », zegt René Philips, CEO van YouthStart.
Volgens YouthStart leidt onderwijs in het ondernemerschap ertoe dat jongeren een ondernemersgeest ontwikkelen: verbeelden, innoveren en creëren, verantwoordelijkheid voor anderen nemen, in teamverband werken en uiteindelijk ondernemer van hun eigen leven worden. Voor de organisatie is België nog zeer voorzichtig ten aanzien van deze onderwijsmethodologie. « Onze samenleving heeft nog steeds een wat archaïsche kijk op leren die jongeren een schuldgevoel geeft omdat ze niet van schoolbanken, boekenkennis, schooldiscipline en veilig spelen houden. We zitten in een logica van concurrerende sociale promotie, terwijl ondernemingsgerichte pedagogie de sleutel zou kunnen zijn tot een gedeeld enthousiasme voor leren en kennis. », benadrukt René Philips.
YouthStart pleit daarom voor een grotere aandacht voor alle projecten die deze pedagogie van ondernemerschap bevorderen:
- Het geeft kracht: het moedigt de jongere aan zijn leerproces in eigen handen te nemen.
- Het is ervaringsgericht: het laat de jongere toe zijn leerproces te baseren op zijn eigen ervaring in plaats van op die van anderen.
- Het zorgt voor reflectie: het stelt jongeren in staat na te denken over het onderwerp en het proces van « leren ».
- Het is samenwerkingsgericht: door samen te werken kunnen jongeren bijdragen aan elkaars leerproces.
YouthStart doet 4 voorstellen voor ondernemerschapsonderwijs aan laaggeschoolde jongeren:
1 – Ondernemerschap tot een educatieve doelstelling maken van het onderwijs in Vlaanderen.
Het is de bedoeling de ondernemingsgeest van jongs af aan aan te moedigen. Ondernemerschap als onderwijsdoelstelling zou gemeten kunnen worden aan de hand van waarden als creativiteit, solidariteit, verantwoordelijkheidsgevoel, autonomie, zelfvertrouwen, teamspirit, leiderschap en doorzettingsvermogen. Dit vereist de aanwerving en opleiding van « bewustmakingsfunctionarissen in ondernemerschap » die verantwoordelijk zouden zijn voor de uitvoering van educatieve acties in samenwerking met het schoolbestuur, maar ook voor het begeleiden van leraren bij het integreren van ervaringen in verband met ondernemerschap.
2 – Maak van ondernemingszin een doelstelling en een educatieve praktijk voor overheidsinstanties die verantwoordelijk zijn voor het opleiden en ondersteunen van jonge werklozen
Concreet zouden er posten voor adviseurs moeten worden gecreëerd die zorgen voor de verspreiding van de ondernemingsgeest en de ondersteuning van het opstarten van individuele of collectieve ondernemingsprojecten.
3 – Ontwikkeling van onderzoek naar ondernemerschap bij laaggeschoolde jongeren
Onderzoekers hebben zich tot dusver vooral gericht op het ondernemerschap van afgestudeerden. Het effect van ondernemerschapprogramma’s op laaggeschoolde jongeren moet echter nog onderzocht worden.
4 – Veiligstelling van het ondernemerschap van jongeren door de invoering van een specifieke status
Een ondernemersproject heeft veel tijd nodig om te rijpen alvorens er inkomsten kunnen worden gegenereerd. Bijgevolg kunnen alleen jongeren met materiële steun van hun familie aan deze essentiële startfase beginnen. Dankzij een specifieke status kunnen jongeren die het niet zo breed hebben, aanspraak maken op socialezekerheids dekking en inkomsten.
Een bewezen methode
Ten slotte vestigt YouthStart de aandacht van de sociaaleconomische actoren en de politici van het land op de resultaten: uit een onafhankelijke studie van de VUB blijkt dat na de YouthStart-training de helft van de jonge deelnemers gereactiveerd werd, hetzij door een baan of opleiding te vinden, hetzij door terug naar school te gaan of een eigen zaak op te starten. Een bijzondere economische winst wetende dat een werkloze jongere de overheid +/-34.000 euro per jaar “kost” aan allerlei ondersteuningsmaatregelen, terwijl de eenmalige kost van een jongere voor een YouthStart-opleiding 1.000 euro bedraagt. « Dit moet de overheid aan het denken zetten, de bal ligt bij hen », concludeert YouthStart.